اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر برخی خصوصیات زراعی، عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ‌های سویا در منطقه مغان

  به منظور تعیین اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر برخی خصوصیات زراعی، عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ‌های سویا، در سال‌های زراعی 1386 و 1387 این آزمایش به صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) اجرا شد. چهار تاریخ کاشت 25 خرداد،10 تیر، 25 تیر و10 مرداد در کرت‌های اصلی، سه ژنوتیپ برتر سویا Williams ، L17 و Hamilton × Essex در کرت‌های فرعی و سه تراکم بوته 30، 40 و50 بوته در متر‌مربع در کرت‌های فرعی فرعی قرارگرفتند. نتایج نشان داد که با تاخیر در تاریخ کاشت میزان عملکرد دانه کاهش یافت. بیشترین و کمترین مقدار عملکرد دانه به ترتیب مربوط به تاریخ کاشت 25 خرداد با 3593 کیلوگرم در هکتار و تاریخ کاشت 10 مرداد با 2609 کیلوگرم در هکتار بود. با افزایش تراکم بوته ارتفاع بوته و تعداد دانه در متر مربع افزایش و تعداد غلاف در بوته کاهش یافت. تراکم 50 بوته در متر مربع مناسب‌ترین تراکم برای ژنوتیپ‌های مورد مطالعه از نظر عملکرد دانه بود. در بین ژنوتیپ‌ها نیز از لحاظ طول دوره رشد و عملکرد دانه تفاوت معنی‌داری وجود داشت. در این تحقیق ژنوتیپ Hamilton × Essex با عملکرد دانه 3784 کیلوگرم در هکتار بیشترین مقدار عملکرد دانه را در تاریخ کاشت 25 خرداد و تراکم 50 بوته در متر مربع تولید کرد .